Didem Seymen / İSTANBUL – İngiltere’de yapılan bir araştırmada, haftada 2 porsiyon ve üzeri yapay tatlandırıcılı içecek tüketenlerde kalın bağırsak ve rektum kanseri görülme riskinin, haftada 1 porsiyon yahut daha az tüketenlere oranla 2.2 kat daha yüksek olduğu belirlendi. Çalışmada ayrıyeten, 13-18 yaşları ortasında yapay tatlandırıcılı eser tüketiminin (porsiyon/gün artışı) kalın bağırsak ve rektum kanseri riskini yüzde 32 artırdığına vurgu yapıldı. Endüstriyel beslenme ve yapay katkı unsurları nedeniyle kolonoskopi ile tarama yaşının 5 yıl gerilediğini kaydeden İstanbul Florence Nightingale Hastanesi Gastroenteroloji-Hepatoloji Uzmanı Doç. Dr. Özlem Özer Çakır da, yapay tatlandırıcı yiyecek ve içecekler yerine doğal besinlere yönelmeyi öneriyor:
10 yaş sonrası dikkat!
“Biz evvelce kolonoskopi ile taramaya 50 yaş diyorduk ancak yeni rehberlerde bu yaş; 45 yaşa düştü. Buna neden olan faktörlerin başında da endüstriyel beslenme ve fast-food yiyeyecek ve içeceklerin tüketiminde yaşanan artış. Çalışmalarda bu faktörler nedeniyle kolorektal kanser dediğimiz; kalın bağırsak, kolon ve rektum kanserlerinin arttığı çalışmalarla gösterildi. Erken yaştaki beslenme bunu etkilediği için, bilhassa 10 yaşından sonra olan beslenme kıymetli. 10 yaşından sonra çocuklar fast-food’dan fazla besleniyorsa yahut asitli içecekler, marketteki ambalajlı meyve sularının tüketilmesi, güç içeceklerinin tüketilmesi yatkınlığı varsa 3 kat, yatkınlığı yoksa 2 kat daha fazla risk oluşturuyor. 10 yaşından büyük çocuklarda hazır meyve suyunun tüketilmemesi bunun yerine meyve yenilmesi, güç içecekleri ve asitli içeceklerin içilmemesi hem erken yaşta bu hastalıklara yakalanmama hem de ilerideki sıhhatleri açısından kıymetli. Hazır besinlerin daha az tüketilmesi kanser riskini de azaltır. Çocuklar olağan ki bir şey içmek istiyorlar. En doğal içecek ayran. Ayran içmek istemiyorsa maden suyu tüketebilir. Bol bol su tüketebilir. Kahve tüketimi de 16 yaştan sonra olmalı. Günde 1 fincan Türk kahvesi yahut bir bardak filtre kahve. Bitki çayları tüketilebilir. Süt, yoğurt, kefir de tüketilebilir.”
‘ŞEKERSİZ’ İBARESİ ALDATMASIN!
Tatlandırıcılar bilhassa ‘şekersiz’ etiketiyle satışa sunulan eserlerde bulunuyor. Başta atıştırmalıklar olmak üzere daha düşük kalorili olması için içecekler, sakızlar, dondurmalar, vitamin takviyeleri ile besin desteklerinde tatlandırıcılar kullanılıyor. Bununla birlikte, diyabet eserleri ve sportmen içecekleri de tatlandırıcı içerebiliyor. En sık kullanılan ve şekersiz ibaresiyle satılan içeceklerde yer alan tatlandırıcı; aspartam (E951).
Dünya Sıhhat Örgütü’ne bağlı Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı geçtiğimiz yıl aspartamı, ‘muhtemel kanser yapıcı’ hususlar ortasına aldı. Aspartamın yanı sıra, Asesülfam K (E950), sukraloz (E955) ve siklamat (E952) da ağır olarak kullanılan tatlandırıcılar ortasında.
DOĞAL İÇECEK KORUR
Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Abdullah Sakin ise genç yaşta kalın bağırsak ve rektum kanseri görülme sıklığının son 20 yıldır giderek artış gösterdiğini vurgulayarak şunları söyledi: “Bu mevzuda, ailelerin çocuk ve gençlerini doğal içeceklere özelikle süt, doğal meyve suları, maden suyu ve ayran üzere içeceklere özendirmesi ve yönlendirmesi ileride gelişebilecek kalın bağırsak ve rektum kanserine karşı korur.”