ABD Senatosu’nun pazar günü onayladığı yasa tasarısı paketi, elektrikli araçlar için sunacağı indirimler başta olmak üzere, sıhhat maliyetlerini düşürmek, büyük şirketlerin vergilerini artırmak ve iklim değişikliğiyle uğraş üzere ABD vatandaşlarının hayatını maddi açıdan olumlu etkileyecek birçok maddeyi kapsıyor.
ELEKTRİKLİ ARAÇLARA TEŞVİK
Yasalaşma sürecindeki tasarının üzerinde en çok durulan bahislerinden olan, elektrikli araçları teşvik etmek için vatandaşlara satın alma esnasında sunulacak vergi indirimi, çip krizinden ötürü uzun müddettir araç almayı erteleyen Amerikan halkının büyük ilgisini çekiyor.
Tasarıya nazaran Amerikalılar, yeni ve ikinci el olduğuna bakılmaksızın satın alacakları otomobilin elektrikle çalışma özelliğini taşıması durumunda, makul ölçüde vergi indiriminden faydalanabilecek.
Consumer Reports (Tüketici Raporları) isimli tüketici bilgilendirme kurumunun internet sayfasında mevzuyla ilgili şu sözler yer aldı:
“İklim değişikliğini, sıhhat hizmetlerini ve vergileri ele alan geniş ve yeni bir yasama paketinin bir modülü olarak, kullanılmış elektrikli arabalarda 4 bin dolara kadar ve birtakım yeni elektrikli araçlarda 7 bin 500 dolara kadar revize vergi kredisi sağlanıyor. Fakat, yeni elektrikli araçların nerede yapıldığı ve pillerinin tedarik edilmesi gerektiğine dair çok sayıda yeni kural nedeniyle, araba üreticileri çok az aracın krediye uygun olduğunu savunuyor. Önerilen kuralların birçok, 31 Aralık 2022’den sonra hizmete giren arabalar için yürürlüğe girecek ve 2032’ye kadar geçerli olacak. Fakat, araçların Kuzey Amerika’da üretilmiş olması kaidesi, yasa çıkar çıkmaz yürürlüğe girecek.”
Dünyada elektrikli araçların pazar hissesi 2012’de yüzde 0,2 düzeyinde bulunurken, geçen yıl rekor satışla yüzde 8,3’e ulaştı.
Yeni yasa tasarısı, 31 Aralık 2023’ten sonra hizmete giren kullanılmış elektrikli araçlar için ek olarak 4 bin dolara kadar yeni bir vergi kredisi imkanı da sunuyor.
ÇİN VE RUSYA’DAN MODÜL KULLANANLAR TEŞVİK DIŞINDA
Tasarıda yer alan bir unsura nazaran, Çin yahut Rusya da dahil olmak üzere “endişe duyulan yabancı kuruluşlardan” rastgele bir mineral yahut bileşen tedarik edilen araçlar kelam konusu vergi indiriminden yararlanamayacak.
Milletlerarası Güç Ajansı’nın bu yıl içinde yaptığı tahlile nazaran mevcut elektrikli araçlardaki birçok bileşenin ve pil hücrelerinin büyük çoğunluğunun Çin’den tedarik edildiğini gösterse de, ikinci el elektrikli araçlar kelam konusu kısıtlamalardan muaf tutulacak.
AB’DEN AYRIMCILIK TEPKİSİ
Öte yandan, AB Kurulu Sözcüsü Miriam Garcia Ferrer, Brüksel’de dün düzenlenen günlük basın toplantısında, ABD’nin “enflasyonu düşürme yasa tasarısı” kapsamındaki elektrikli araçlara vergi indirimi planına, AB bölgesinde üretilen araçları kapsamadığından ötürü reaksiyon göstermişti.
Ferrer, ABD’nin kelam konusu yasa tasarısını AB’nin telaşla karşıladığını, bu teşebbüsün “yabancı üreticilere karşı ayrımcılık manasına geldiğini ve Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kurallarıyla uyumlu olmadığını” kaydetmişti.
TASARISININ YASALAŞMA SÜRECİ
ABD Lideri Joe Biden’ın, çıkması için üzerinde ağır çalıştığı ve Washington’da bir yıldan fazla süren bir tartışmaya yol açan enflasyonu düşürme yasa tasarısını, Demokratların elini Cumhuriyetçiler karşısında güçlendiren bir süreçte ilerlerken, tasarının en kısa vakitte Temsilciler Meclisi’nden geçmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Lider Yardımcısı Kamala Harris’in 50-50 eşitliği bozan oyuyla Senato’dan geçebilen tasarı, Temsilciler Meclisi’nde onaylanırsa Biden’ın imzası için Beyaz Saraya gönderilecek ve önümüzdeki günlerde “Enflasyonu Düşürme Yasası” adıyla kanunlaşmış olacak.
Kelam konusu tasarının yasalaşması durumunda, ABD global ısınmayla uğraş için tarihi bir bütçeyi de onaylamış olacak ve 10 yıl içinde sera gazı emisyonlarının yüzde 40’ın altına düşürmek için 370 milyar dolar ayrılacak.
Senato Çoğunluk Başkanı Charles Schumer, tasarının Senato’da oylanmasından evvelki bir açıklamasında tasarı için, “Bu, 10 yılda kabul edilen en değerli mevzuat modüllerinden biri.” tabirini kullanmıştı.