Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), kayıt dışı iktisatla uğraş kapsamında, 2024’te yürüttüğü saha kontrollerinde 7,4 milyar lira ceza kesti. Bakan Şimşek, “Bakanlık olarak bu yıl da bir yandan vergiye istekli ahengi gözetirken bir yandan da kayıt dışıyla uğraş kontrollerimizi katbekat artırarak yeni bir safhaya geçeceğiz” dedi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının (GİB) kayıt dışı iktisatla uğraş kapsamında gerçekleştirdiği saha kontrolleri 2024 yılında 1,1 milyonu aştı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu alandaki kontrollerin değerine dikkat çekerek, “Geçtiğimiz yıl yaptığımız düzenlemelerle vergi cezalarında aktifliğin artırılması hedefiyle ceza meblağlarında kıymetli artışlar yaptık, kayıt dışı çalışan mükelleflere artırımlı cezalar öngördük” dedi.
Kayıt dışı iktisatla çabasını aralıksız sürüyor.
Gelir Yönetimi Başkanlığı vergi kayıp ve kaçağını önlemek, uyumsuz mükellefleri tespit etmek için tahliller gerçekleştiriyor ve buna nazaran denetlenecek mükellef kümelerini tespit ediyor.
GİB, 2024 yılında çok sayıda dalda KDV oran uyumsuzluğu, evrak tertibi, ödemelerin kayıtlarla ahengi üzere kayıt dışılığa sebep olabilecek konuları denetledi. Bu çalışmalara bandrollü eser ve akaryakıt eserlerine yönelik kontroller de dahil edildi. Böylelikle, birçok mevzu ve dalı kapsayan 1 milyon 125 bin 410 saha kontrolü gerçekleştirildi. Bu kontrollerde tespit edilen uyumsuzluklar nedeniyle 7,4 milyar lira ceza kesildi.
Denetimlerde, 32 bin 255 kişinin hiç vergi kaydı olmadan büsbütün kayıt dışı çalıştığı tespit edildi. Bu tespitler üzerine gerekli süreçler tamamlanarak 10 milyar lira vergi tahakkuk ettirildi.
Kira geliri beyan eden mükellef sayısı 376 bin arttı
GİB kira gelirlerine yönelik 2024 yılında gerçekleştirdiği çalışmada içinde kiracı olduğu bedellendirilen 425 bin konutta yoklama yapıldı.
Bu kapsamda 376 bin yeni mükellefin beyanname vermesi sağlandı. Böylelikle 2024 yılına ait beyanname veren mükellef sayısında bir evvelki yıla nazaran yüzde 26 artış meydana geldi.
Çalışma, 55 bine yakın mükellefin de geçmiş yıllara ilişkin kira beyannamesi vermesini sağladı. Verilen bu beyannamelerle 3,1 milyar lira kira geliri beyan edildi.
GİB tarafından bu yıl da kira gelirlerinin hakikat beyanı için misal çalışmalar yapılacak.
Bandrollü eserlere özel takip
Tütün ve alkollü içkilerde 2007 yılında başlayan bandrol uygulamasıyla bu eserlerin kaçak yahut kayıt dışı olup olmadığı çarçabuk tespit edilebiliyor.
Bandrol grupları, 2024 yılında 16 milyondan fazla sigara ve alkollü içki ile yaklaşık 600 milyon kısım makaronu denetledi. Bu kontrollerde kaçak olduğu tespit edilen 2 milyon sigara ve alkollü içki eseri ile 120 milyon kısım makaron, isimli sürecin başlatılması gayesiyle kolluk kuvvetlerine bildirildi.
132,5 milyar liralık kayıt dışı hasılat için izaha davet
GİB tarafından nakdin ağır kullanıldığı kesimlerde izaha davet ve istekli ahenk süreçleri de başlatıldı.
Fiziki ve sanal POS aygıtlarının adapsız kullanımı yahut IBAN yoluyla yapılan tahsilatlarla kayıt dışı bırakılan hasılatlar da tahlil edildi. Bu yollarla elde edilen fakat kayıtlara yansımayan hasılatlar için mükelleflerden izahat istendi.
Şirketlerin ortaklarına dağıttığı ve beyan edilmesi gereken kar hissesi, atletlerin elde ettiği fiyat gelirinin beyanı, özel tekne ve yat satışları üzere özellikli bahislerin da ortasında olduğu 25 farklı mevzuda vergi ziyaına neden olan mükellefler tespit edildi.
Bu kapsamda 137 bin 25 mükellefle temasa geçilerek, 132,5 milyar lira kayıt dışı hasılat için istekli ahenk ve izaha davet çalışması başlatıldı. Birinci evrede 252 bin 322 beyanname ile 27,3 milyar liralık kayıt dışı hasılatın beyanı sağlandı.
“Vergiye istekli ahenk gözetilecek”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu alandaki kontrollerin ehemmiyetine işaret ederek, “Geçtiğimiz yıl yaptığımız düzenlemelerle vergi cezalarında aktifliğin artırılması emeliyle ceza fiyatlarında kıymetli artışlar yaptık, kayıt dışı çalışan mükelleflere artırımlı cezalar öngördük. Ayrıyeten daha evvel ceza uygulaması bulunmayan uyumsuzluklara da ceza uygulaması getirdik. Geçtiğimiz yıl olduğu üzere bu yıl da kayıt dışılıkla çabamız aralıksız devam edecek” diye konuştu.