Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) ortasında “Tahıl ve Yiyecek Unsurlarının Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Teşebbüsü Belgesi”nin imzalanması dünya basının en değerli gündemlerinden biri oldu. Fransa ve İtalya basını, kelam konusu muahedenin imzalanması için Türkiye ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ortaya koyduğu uğraşa dikkati çekti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in hazır bulunduğu; Ukrayna ve Rusya taraflarının katıldığı, “Tahıl ve Yiyecek Unsurlarının Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Teşebbüsü Belgesi” olarak imza altına alınan mutabakatın merasimi Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Ofisi’nde düzenlendi.
Al jazeera ve SKY News başta olmak üzere birçok memleketler arası televizyon, imza merasimini canlı yayınla izleyicilerine ulaştırdı.
Uluslararası haber ajansı Reuters, muahedeyi “Ukrayna ve Rusya, savaş devam ederken tahıl ihracat limanlarını yine açmak için mutabakat imzaladı” başlığıyla aboneleriyle paylaştı.
BM ve Türkiye’nin mutabakatın yapılmasına aracılık ettiğini aktaran Reuters, muahedenin global besin krizini hafifletmeye yönelik umut verici ilerleme işareti olduğunu kaydetti.
The Associated Press, mutabakat için “Bir umut ışığı: Ukrayna ve Rusya, tahıl ihracat muahedesi imzaladı” başlığını kullandı.
Anlaşmanın, dünya çapında oluşacak besin güvenliği tehdidini sona erdirdiğine işaret eden Ajans, savaş nedeniyle Karadeniz limanlarında sıkışıp kalan 22 milyon ton tahıl ve başka tarım eserlerinin ihracını sağlayacağını kaydetti.
Fransız Haber Ajansı AFP de “Savaşın yaklaşık 6’ıncı ayında Ukrayna ve Rusya, Türkiye ve BM ile tahılın Karadeniz’den tahliyesi konusunda muahede imzaladı” başlığıyla muahedeye ait haberi aboneleriyle paylaştı.
FRANSIZ BASINI, TAHIL MUTABAKATINI ERDOĞAN’IN BÜYÜK BAŞARISI OLARAK GÖRDÜ
Fransa’nın Le Parisien gazetesi, İstanbul’daki mutabakat için “Ukrayna tahılı: Moskova ve Kiev global besin krizini önlemek için ablukayı kaldıran bir mutabakat imzaladı” başlığını kullandı.
Gazetenin haberinde, Ukrayna tahılının transferi için yapılan mutabakatla Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın en büyük diplomatik başarılarından birine imza attığı kaydedildi.
France 24 yorumcusu Bruno Daroux, tıpkı kanalda yaptığı konuşmada, bu muahedenin imzalanmasında BM’nin yanı sıra Türkiye’nin rolüne değinerek, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu muahedenin imzalanmasını sağladığına dikkati çekti.
İTALYAN BASINI: “ANLAŞMA, TÜRK DİPLOMASİSİNİN MEYVESİDİR”
İtalyan basını da tahıl eserlerinin, Ukrayna limanlarından sevkiyatına ait mutabakatın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın himayelerinde Türkiye, Rusya, Ukrayna ve BM ortasında imzalanmasına geniş yer ayırdı.
İtalyan haber kanalı Rainews24, toplumsal medya hesaplarından muahede haberini, “25 milyon ton buğday üzerindeki blokaj bugünden itibaren kalktı. Fiyatlar, savaş öncesi düzeylere düştü. Besin krizinde aciliyetle son veren muahede, Türk diplomasisinin meyvesidir. ABD ve Kremlin, muahedeyi alkışlarla karşılıyor” tabirleriyle duyurdu.
La Repubblica gazetesinin bugünkü baskısında, “Erdoğan, buğday konusunda Ruslarla Ukraynalıları uzlaştırdı” başlığı kullanıldı.
İtalyan ANSA ajansı, “Tahıl konusunda İstanbul’da dönüm noktası. Kiev ve Moskova, BM ve Ankara’nın huzurunda başka ayrı imza attı” başlığıyla verdiği haberinde, Ukrayna’daki 3 limandan tahılların global pazarlara ulaşması için inançlı koridorlar oluşturulacağını belirtti.
İNGİLTERE
İstanbul’daki imza merasimi, tüm dünya basınında olduğu üzere İngiliz basınında da geniş yer buldu.
BBC televizyonun internet sitesinde, mutabakatın imzalanmasına ait haberde, “umut ışığı” tabiri kullanılarak, “Anlaşma haberlerinin ortaya çıkmasıyla emtia piyasalarında besin fiyatları düştü.” denildi.
Independent gazetesi, besin krizinin mutabakatla hafifleyeceğine dikkati çekti.
Küresel bir besin krizinin önlenebileceğine dair umutları artıran kıymetli bir mutabakat imzalandığına işaret edilen haberde, “Tahıl stoklarının önündeki pürüzün kaldırılması, buğday ve arpa üzere hayati eserlerin fiyatlarını yükselten besin krizini hafifletmeye yardımcı olacak.” tabiri kullanıldı.
The Guardian’ın haberinde, mutabakatın besin krizini önleyeceğine işaret edildi.
İstanbul’da imzalanan muahede merasimine BM Genel Sekreteri Guterres ve aylarca süren gergin müzakerelerde kilit rol oynayan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da katıldığı belirtilen haberde, abluka altındaki Karadeniz limanlarından milyonlarca ton tahıl ihracatına müsaade verilmesinin “potansiyel olarak feci bir global besin krizi tehdidini önledi” vurgusu yapıldı.
CNN, MUTABAKATIN BM VE TÜRKİYE’NİN ARABULUCULUĞUNDA İMZALANDIĞINA VURGU YAPTI
CNN International televizyonun internet sitesinde, “Ukrayna tahıl mutabakatı, global besin krizinin olduğu periyotta kabul edildi” başlığına yer verildi.
Haberde, mutabakatın İstanbul’da, BM ve Türkiye’nin arabuluculuğunda gerçekleştiği vurgulanırken, Erdoğan’ın konuşmasında, “Anlaşma sonucunda milyonlarca insanın açlık tehlikesinden kurtulacağını” ait demeci öne çıkarıldı.
New York Times gazetesi de “Rusya ve Ukrayna, blokaj altındaki limanlardan tahıl çıkarmak için muahedeye vardı” başlığı ile verdiği haberde, mutabakatın BM ve Türkiye’nin yardımlarıyla yapıldığı, kelam konusu mutabakatın tahıl fiyatlarını düşürmeye, global bir besin krizini hafifletmeye yardımcı olmasının beklendiğine işaret edildi.
Washington Post gazetesi, Rusya ve Ukrayna ortasındaki tahıl muahedesinde, Türkiye’nin aracılığına atıf yaparak, “Rus ve Ukraynalı bakanlar, Ukrayna tahılının ihracatını yine başlatmak için Türkiye’de tarihi bir muahede imzaladı.” tabirini kullandı.
RUS BASINI
Rus medyasında da Türkiye, Rusya, Ukrayna ve BM ortasında İstanbul’da imzalanan evraka dikkat çekildi.
Rus haber ajansı TASS, “Ukrayna için koridorlar ve Rusya’ya yönelik kısıtlamaların gevşetilmesi” başlığıyla servis ettiği haberde, mutabakatların ayrıntılarına geniş yer ayırdı.
Rus Kommersant gazetesi, İstanbul’daki görüşmeyi “Rusya, Türkiye ve BM, Ukrayna’dan tahılın çıkışı konusunda mutabakat imzaladı” başlığıyla okuyucularına servis etti. Haberde, “Anlaşmanın, tahılın deniz üzerinden sevkiyatına yol açması bekleniyor.” tabiri kullandı.
Bazı Rus devlet televizyon kanalları da Cumhurbaşkanı Erdoğan, BM Genel Sekreteri Guterres ve Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu’nun İstanbul’daki açıklamalarını ayrıntılı biçimde aktardı.
YUNANİSTAN
Yunanistan’da yayın yapan Kathimerini gazetesi, “Rusya-Ukrayna: Tahıl ihracatı muahedesinde imzalar atıldı” başlıklı haberinde, muahedenin besin krizinin aşılmasında yararlı olacağına vurgu yaptı.
“Tahıl ihracatı için Rusya-Ukrayna Mutabakatı İstanbul’da imzalandı” başlığını kullanan “CNN Greece” isimli haber portalı, haberinde, Guterres’in mutabakat için kullandığı “umut feneri” benzetmesine yer verdi.
Haberde, tahıl stoklarının özgür kalmasının, fiyatlarda ani yükselişe neden olan besin krizinin hafiflemesine yardımcı olacağı tabir edildi.
Ethnos Gazetesi, muahedeye ait gelişmeyi, global besin krizine karşı hafifletici olabileceği için “hayati değere sahip” olarak kıymetlendirdi.
EFSYN Gazetesi de muahedeyi, “dünyanın besin güvenliğini tehdit eden savaş vaktindeki bir aksiliğe son verecek” kelamlarıyla yorumladı.
Avusturya’nın Kamu Yayıncı Kuruluşu ORF, İstanbul’da imzalanan muahedeyi, acil koduyla okuyucularına duyurdu. Haberde, Ukrayna ve Rusya’nın, Türkiye ve BM ile iki farklı muahede imzaladığına, bu yolla tahıl blokajının kaldırılabileceğine işaret edildi.
ORF, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın muahedeye ait “tarihi bir gün” sözünü alıntıladığı haberinde, Erdoğan’ın “Bu mutabakatla önümüzdeki günlerde başlayacak gemi trafiği ile Karadeniz’den dünyanın birçok ülkesine yeni bir nefes yolu açacağız” sözüne yer verdi.
ÇİN HABER AJANSI MUAHEDEYİ SON DAKİKA HABERİ OLARAK DUYURDU
Çin haber ajansı Xinhua, gelişmeyi son dakika haberi olarak duyurdu. Haberde, “Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna, Birleşmiş Milletler ve Rusya ortasındaki mutabakatla tahıl ihracatına ait müjdenin geleceğini bildirdi.” tabirine yer verdi.
Haberde, Erdoğan’ın, “Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri ve Rusya ile Ukrayna temsilcilerinin iştirakiyle imzalar atılacak, tarım koridoruyla ilgili sıkıntılar çözülmüş olacak. Bu imzaların akabinde dünyaya muştuyu vereceğiz.” kelamları aktarıldı.
İsrail’in Haaretz gazetesi ise haberi internet sitesinde, “Ukrayna-Rusya, dünyadaki besin krizini hafifletmek için tahıl besin mutabakatı imzaladı” başlığıyla duyurdu.
Hindistan’da İngilizce yayın yapan Times Of India gazetesi, haberi, “Ukrayna ve Rusya, savaş devam ederken tahıl ihracat limanlarını tekrar açmak için mutabakat imzaladı.” başlığı ile okuyucularına duyurdu.
Haberde, mutabakatın Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle berbatlaşan milletlerarası besin krizinin hafifletilebileceğine dair umutları artırdığına işaret edildi.
The Hindu gazetesi ise haberinde, “Ukrayna ve Rusya, Karadeniz’de tahıl ihracatı için BM mutabakatı imzaladı” başlığını kullandı.